Na osnovu malog broja dostupnih novinskih članaka i kopija fotografija,

poznat nam je pojam “Kulin” – koji je označavao projekat bosanskohercegovačkog propagandnog novca, čija se ideja javlja pred propast Socijalističke Jugoslavije. U suštini riječ je o propagandno – fantazijskom papirnom izdanju, koji se javlja ne samo na prostoru Bosne i Hercegovine, već i u ostalim republikama bivše Jugoslavije. One su bile odraz pritiska javnosti u cilju regulisanja monetarne krize koja je u godinama pred raspad države potresala Jugoslaviju. Tokom aprila i maja 1990. godine u Sloveniji se pojavljuje projekat “Lipa”, a početkom oktobra štampana je i prva serija slovenske lipe. Ovakvu politiku Slovenije, pratila je i Hrvatska tako da se polovinom septembra 1990. godine u Zagrebu izdaje novčanica od “100 banica”. Početkom marta 1991. godie i Kosovo je dobilo prvu propagandnu novčanicu, “Dardan”, dok je u avgustu u Makedoniji štampana novčanica “Statera” a u Srbiji “Srbijanka”. Crna Gora je 1. septembra 1991. godine izbacila novčanicu naziva “Perper”.

Ipak, proces razvoja propagandnog novca na prostoru BiH išao je daleko sporije i pasivnije u poređenju sa ostalim republikama. U članku lista “Oslobođenje” od 25. novembra 1995. godine, stoji da je Gradski odbor Liberalne stranke BiH još 15. novembra 1991. godine putem medija javno prezentirao ime i izgled novčanice “Kulin”, ali da povlači taj prijedlog jer “smatra da relativno krakat politički život republikanaca ne može biti opravdanje očitog plagiranja već publikovanja ideje”. Naime, u novembru 1995. godine Republikanska stranka BiH je javno prezentirala svoj prijedlog “Kulina”, što je očito razljutilo Gradski odbor LSBiH koji je povukao svoju ideju. Tokom 1991. godine Vlada RBiH je pregovarala sa firmom “La Rue” o štampanju prvog bosanskohercegovačkog novca u Engleskoj. Tada je apoenska struktura serije novčanica “Kulina” ostala skrivena od očiju javnosti, ali nije bila nepoznata u stručnim krugovima. Tako Ranko Mandić u svome članku u časopisu “Dinar” navodi sve nominalne vrijednosti. List “Oslobođenje” je 15. novembra 1991. godine naveo da će serija “Kulina” biti poslana na izložbu novčanica koja se tada održavala u Beogradu. Za tu svrhu pojavile su se fotografije novčanica od 50 i 100 “Kulina”. Ipak, već tada se pojavljuju određene nelogičnosti. Kao izdavač je navedena Republika Bosna i Hercegovine, a ne glavna monetarna institucija – Državna, Centralna ili Narodna banka. Na aversu svakog apoena se u gornjem lijevom uglu nalazi kompjuterski dizajniran guilloch sa malom brojnom oznakom vrijednosti; u donjem lijevom uglu je potpis guvernera. Ostali dio aversa pokriva kompjuterski dizajniran okvir u kojem se na polju od mnogo secesijski oblikovanih slova K nalazi velika brojna oznaka vrijednosti iznad riječi Kulin napisane latinicom i ćirilicom. U dnu je izjava da je “falsifikovanje kažnjivo po zakonu”.

Reversi apoena se razlikuju po slijedećim motivima: 1 kulin – panorama kraljevskog grada Jajca; 5 kulina – Ćuprija na Drini u Višegradu; 10 kulina – pogled na Sarajevo sa istočne strane sa zgradom Vijećnicom; 50 kulina – Stari most u Mostaru; 100 kulina – srednjovjekovni bosanski stećak; 500 kulina – srednjovjekovna povelja i banski pečat; 1 000 kulina – grb dinastije Kotromanić, ujedno i grb Republike BiH. I na aversu i na reversu su prilikom dizajniranja završnog izgleda svih novčanica kompjuterski dizajnirani motivi bojeni rukom. Ukupno se kod svih varijanti ovih novčanica javlja sedam različitih serijskih brojeva – po jedan za svaku nominalnu vrijednost. Novčanice završnog izgleda su izrađene u četverobojnom offset tisku vrlo finog, gotovo linijskog rastera, dok je kod proba tačkasti raster jako krupan.  bosnae.info