Naglašavanjem uloge Berlinskog procesa i CEFTA-e čini se da je na neki način poslana poruka za inicijativu

“Otvorenog Balkana”, koju su mnogi kritikovali kao “slabiju” zamjenu za Berlinski proces.

Učesnici samita Procesa saradnje u jugoistočnoj Evropi (SEECP) večeras su u grčkom gradu Solunu potpisali Deklaraciju samita kojom još jednom potvrđuju snažnu posvećenost osnovnim principima Povelje SEECP-a, Povelje UN-a, kao i relevantnih dokumenata EU, OSCE-a i Vijeća Evrope, naglašavajući predanost demokratskim vrijednostima, vladavini prava, solidarnosti, poštovanju ljudskih prava i osnovnih sloboda, kao temelja ekonomskog i društvenog napretka u regionu, prepoznajući ulogu i značaj SEECP-a kao glavnog političkog foruma za saradnju u Jugoistočnoj Evropi, zasnovanog na zajedničkoj snažnoj političkoj volji, s naglaskom na to da je to inkluzivan, samoodrživ i regionalno zasnovan proces, utemeljen na principu jednakosti.

Učesnici su istakli zajedničku viziju prema evropskoj perspektivi cijelog regiona, kao ključnom pokretaču za postizanje mira, sigurnosti, kao i društvene koherentnosti i ekonomskog razvoja putem saradnje, ponovo naglašavajući posebnu pažnju koju usmjeravamo na slobodno kretanje ljudi i značaj bezviznog režima za čitav region jugoistočne Evrope sa EU.

U Deklaraciji se “izražavaju žaljenje i osuđuje nezakonita, neopravdana i ničim izazvana invazija oružanih snaga Ruske Federacije u Ukrajini”, poslana je snažna podrška suverenitetu, teritorijalnom integritetu i nezavisnosti Ukrajine izražavajući solidarnost s Ukrajinom, njenom vladom i prijateljskim ukrajinskim narodom.

U dijelu gdje se govorio o jačanju evropske perspektive regiona Zapadnog Balkana izražena je jasna podrška Berlinskom procesu koji je 2014. godine pokrenut na inicijativu tadašnje njemačke kancelarke Angele Merkel. Naglašavanjem uloge Berlinskog procesa i CEFTA-e čini se da je na neki način poslana poruka za inicijativu “Otvorenog Balkana”, koju su mnogi kritikovali kao “slabiju” zamjenu za Berlinski proces.

“Vjerujemo da je puna integracija Jugoistočne Evrope u Evropsku uniju u najboljem interesu kako regiona tako i same Evropske unije, kad se svi postavljeni uslovi u potpunosti ispune. Učesnice SEECP-a koje su već članice Evropske unije nastaviće da podržavaju evropsku perspektivu učesnica SEECP-a koje su spremne da se pridruže. S obzirom na to da evropska perspektiva jugoistočne Evrope predstavlja glavni strateški izbor za učesnice SEECP-a, prepoznajemo potrebu daljnjeg jačanja političkog dijaloga između EU i partnera u regionu koji nisu članice Evropske unije, kako bi se postigao više nivo koordinacije i saradnje u donošenju odluka, politika i pozicija koje zauzimaju EU i učesnice SEECP-a te da se olakša približavanje zakonodavstva učesnica SEECP-a koje nisu članice Evropske Unije pravnim stečevinama EU. Isto tako, pozivamo na ubrzanje procesa evropskih integracija na osnovu zasluga, u skladu sa napretkom koji je postigla svaka od učesnica SEECP-a. Uzimajući dalje u obzir značaj pojačanog pridržavanja osnovnih sloboda i demokratskih vrijednosti, vladavine prava i poštovanja ljudskih prava, u okviru evropske perspektive regiona, učesnici pridaju poseban značaj jačanju sinergije u oblasti obrazovanja. Obrazovanje za demokratiju i ljudska prava je vitalni instrument u promoviranju mira i solidarnosti, kao i dobrosusjedskih odnosa, čime se poboljšavaju i održavaju stabilnim međunarodni odnosi i plodna saradnja; stoga je jačanje obrazovne sinergije u ovoj oblasti u daljem tekstu zajednička obaveza učesnika.

Štaviše, u smislu podrške socio-ekonomskoj transformaciji država aspiranata za članstvo u EU u jugoistočnoj Evropi, učesnici pozivaju na implementaciju obaveza preuzetih u okviru Zajedničkog regionalnog tržišta i Zelene agende za Zapadni Balkan u skladu sa principima jednakosti i inkluzivnosti. Učesnici prepoznaju ulogu RCC-a i CEFTA-e u ovim nastojanjima.

Učesnici prepoznaju transformativnu prirodu EU perspektive koja zahtijeva pristup cjelokupnog društva. Stoga, učesnici podržavaju jačanje mehanizama parlamentarnog i građanskog društva, te prepoznaju ulogu RCC-a u podsticanju saradnje među vladama, parlamentarne saradnje i drugih oblika saradnje na regionalnom nivou u pogledu EU integracija”, stoji, između ostalog, u Deklaraciji samita u Solunu.

Predsjedavajući Predsjedništva Bosne i Hercegovine Šefik Džaferović u komentaru nakon potpisivanja Deklaracije kazao je kako su “učesnici pozvali na implementaciju projekta Zajedničko regionalno tržište, u okviru Berlinskog procesa, a što predsjedavajući Predsjedništva BiH već duži period zagovara u raspravi na temu uklanjanja barijera za privrednike i jačanja regionalne ekonomske saradnje”. Džaferović je više puta javno kritikovao “Otvoreni Balkan”.